Jakość powietrza, choć niewidoczna, ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia i samopoczucia. Wraz ze wzrostem świadomości na temat zanieczyszczenia powietrza rośnie też zapotrzebowanie na precyzyjne, ogólnodostępne i wiarygodne dane. W Airly wierzymy, że dane mogą przyczynić się do poprawy jakości powietrza – pod warunkiem, że towarzyszy im inteligentna technologia, przemyślane wdrożenie i, co najważniejsze, decyzje podejmowane w zgodzie ze sprawdzonymi wytycznymi.

Z radością przyjęliśmy informację, że British Standards Institution (BSI) opracowało nowe normy postępowania – PAS 4023:2023 – dotyczące wyboru, wdrażania i kontroli jakości niskokosztowych systemów monitorowania jakości powietrza w środowisku zewnętrznym.

W tym artykule skupimy się na powodach, dla których PAS 4023 ma tak istotne znaczenie dla sektora monitorowania jakości powietrza oraz jak Airly aktywnie kształtuje jego przyszłość. Niezależnie od tego, czy jesteś specjalistą ds. jakości powietrza w urzędzie miasta, konsultantem środowiskowym czy menedżerem ds. zrównoważonego rozwoju – te wskazówki pomogą Ci zadbać o to, by otrzymywane dane były rzetelne i godne zaufania.

Jak PAS 4023 kształtuje praktyki monitoringu jakości powietrza

Ogólnodostępne dane o jakości powietrza zazwyczaj pochodzą z drogich, stacjonarnych urządzeń referencyjnych. Choć są one bardzo precyzyjne, ich liczba jest ograniczona, a utrzymanie kosztowne. Nowoczesne technologie, takie jak kompaktowe i łatwe we wdrożeniu systemy czujników, mogą rozwiązać ten problem – zwłaszcza w lokalizacjach, które do tej pory były pomijane w pomiarach.

Jednak innowacja zawsze niesie ze sobą odpowiedzialność. Jak możemy upewnić się, że nowe urządzenia są wiarygodne? Jak powinniśmy je wdrażać, by przynosiły realne korzyści? Właśnie na te pytania odpowiada PAS 4023. Mówiąc najprościej, to kompleksowy przewodnik dla wszystkich, którzy korzystają z niskokosztowych czujników do monitorowania jakości powietrza na zewnątrz. Zawiera rekomendacje dotyczące całego procesu – od wyboru odpowiedniego czujnika po zapewnienie wysokiej jakości zbieranych danych.

Norma PAS 4023 daje realne wsparcie szerokiemu gronu użytkowników – od władz lokalnych, przez firmy, po naukowców i konsultantów środowiskowych – umożliwiając im prowadzenie skutecznych kampanii monitorowania jakości powietrza. Choć dokument został opracowany przy wsparciu brytyjskiego Departamentu Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich (DEFRA), nie stanowi wymogu prawnego, ale szybko staje się standardem dobrych praktyk. PAS 4023 oferuje uporządkowane podejście do prowadzenia kampanii pomiarowej, podzielone na kluczowe etapy:

1. Opracowanie projektu: autorzy normy podkreślają znaczenie wytyczenia jasno określonego celu – może to być identyfikacja miejsc o wysokim poziomie zanieczyszczeń, ocena wpływu nowej organizacji ruchu, czy po prostu zwiększenie świadomości społecznej. To właśnie cel determinuje kształt całego projektu.
2. Wybór właściwych narzędzi: nie wszystkie czujniki są sobie równe. PAS 4023 zawiera wskazówki, jak dobrać urządzenia odpowiednie do konkretnych potrzeb – w zależności od rodzaju mierzonych zanieczyszczeń, wymaganej dokładności czy przewidywanych stężeń.
3. Prawidłowe wdrożenie: miejsce instalacji czujników ma ogromne znaczenie. Norma przedstawia dobre praktyki dotyczące ich rozmieszczania, tak aby zbierane dane były jak najbardziej reprezentatywne – przy uwzględnieniu m.in. wysokości montażu czy unikania miejsc o słabej cyrkulacji powietrza.
4. Gwarancja dokładności poprzez kalibrację i konserwację: specyfikacja opisuje kluczowe procesy zapewnienia jakości, które gwarantują wiarygodność danych – w tym regularną kalibrację i konserwację czujników, wykonywanie testów porównawczych i kalibracji sieciowej.

W normie opisano także typowe wyzwania, takie jak dryft czujników, zakłócenia czy ingerencje osób trzecich – oraz sposoby radzenia sobie z nimi.

Jak Airly realizuje wytyczne PAS 4023

W Airly traktujemy nową brytyjską normę nie tylko jako zestaw wytycznych do wdrożenia, ale jako odzwierciedlenie wartości, które promujemy od momentu powstania naszej firmy.

Zobacz, na jakich etapach wdrożyliśmy, idąc nawet o krok dalej, PAS 4023 w praktyce:

1. 1. Dobór czujników
      Wierzymy, że droga do czystszego powietrza zaczyna się od właściwej technologii. Nasze certyfikowane (MCERTS) czujniki zostały zaprojektowane z myślą o precyzji i niezawodności – umożliwiają pomiar szerokiego zakresu zanieczyszczeń. Współpracujemy z partnerami, aby zrozumieć ich indywidualne potrzeby, wspólnie definiujemy cele projektu i dobieramy odpowiednie czujniki. Nasz zespół oferuje również eksperckie wsparcie w zakresie projektowania własnej sieci pomiarowej i rozmieszczenia urządzeń.
   2. Wdrożenie czujników
      Od miejskich dżungli po wiejskie krajobrazy – stosujemy rygorystyczne kryteria wyboru lokalizacji, aby zapewnić optymalne rozmieszczenie i skuteczność działania czujników. Uwzględniamy takie czynniki jak przepływ powietrza, wysokość montażu, przeszkody terenowe czy ryzyko ingerencji. Nasze instalacje są zgodne z wytycznymi PAS 4023 dotyczącymi wdrażania systemów pomiarowych.
   3. Kalibracja czujników
      Nasze czujniki są poddawane rygorystycznym procesom kalibracji, aby zapewnić najwyższą dokładność pomiarów. Procesy te dostosowujemy do warunków lokalnych, aby dostarczać dane, które umożliwiają podejmowanie trafniejszych decyzji. W brytyjskiej specyfikacji położono szczególny nacisk na kalibrację poprzez testy porównawcze lub bieżącą kalibrację sieci – Airly stosuje oba podejścia. Więcej informacji o naszym procesie można znaleźć na podstronie Jakość i Certyfikaty.

PAS 4023: wpływ na społeczności

Niezależnie od tego, czy reprezentujesz samorząd planujący wprowadzenie stref niskiej emisji, szkołę chcącą monitorować jakość powietrza wokół placówki, firmę budowlaną dbającą o zgodność z przepisami, czy przedsiębiorstwo kierujące się zasadami ESG – PAS 4023 wyznacza ramy, których przestrzeganie pozwala uzyskać wiarygodne dane. A z Airly nie zaczynasz od zera – współpracujesz z partnerem, który już spełnia te standardy.

Razem z ponad 800 klientami – samorządami, firmami i organizacjami społecznymi – tworząc hiperlokalne sieci monitorowania jakości powietrza. Więcej o wykorzystaniu naszych rozwiązań można przeczytać w zakładce Nasze realizacje.

Opracowanie przez Wielką Brytanię normy PAS 4023 to ważny krok w procesie rozwoju systemów monitorowania jakości powietrza i demokratyzowania dostępu do danych. To wyraźny sygnał, że małe czujniki mogą – i powinny – mieć realny wpływ na poprawę środowiska. Ale żeby to było możliwe, dostawcy rozwiązań muszą działać zgodnie z najwyższymi standardami.

Więcej informacji o normie PAS 4023 można znaleźć tutaj: https://www.bsigroup.com/en-CZ/insights-and-media/insights/brochures/pas-4023-low-cost-air-quality-sensor-systems-in-outdoor-ambient-air/ (artykuł dostępny w języku angielskim).